واقعیت صادرات نرم افزار ایران 100 میلیون دلار است یا 300 میلیون دلار

به گزارش عصر ارتباط، آمار و ارقام صادرات نرم‌افزار همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد به طوری که عدم تطابق آمار منتشرشده نهادهای مختلفی که موظف به ارائه آمار صادرات نرم‌افزار هستند نیز مزید بر علت شده تا بر صحت آمارهای موجود با تردید نگریسته شود.
سازمان توسعه تجارت، رقم تمامی اقلام صادرات در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات را در سال گذشته 100 میلیون دلار اعلام کرده است، از سوی دیگر اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان نرم‌افزار مدعی است سال 90 اعضای اتحادیه صادرکنندگان نرم‌افزار به اندازه کل این رقم، نرم‌افزار صادر کرده‌اند و در این میانه نیز اتاق بازرگانی که اتحادیه یکی از بازوهای آن به شمار می‌رود برخلاف سال‌های گذشته هیچ آماری را برای صادرات نرم‌افزار اعلام نکرده است.

گزارش‌های غیرواقعی
محمدرضا طلایی رییس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان نرم‌افزار با بیان اینکه برخی از شرکت‌های تولیدکننده و صادرکننده نرم‌افزار به دلیل برخی از موانع موجود در قوانین و مقررات، اطلاعات صحیحی درباره رقم صادرات خود ارائه نمی‌کنند، گفت:«در صادرات نرم‌افزار به هیچ عنوان مرز فیزیکی وجود ندارد و برای جمع‌آوری آمار دقیق صادرات در این حوزه، طبق شیوه‌نامه کمیته ماده 19 سازمان توسعه تجارت عمل می‌شود.» طلایی با بیان اینکه رقم صادرات بسیار بیش از این آمار منتشر شده است، گفت:«برخی از شرکت‌ها تمایلی به اجرای شیوه‌نامه ندارند و طبق برآورد اتحادیه رقمی بالغ بر 300 میلیون دلار حجم صادرات آنهاست که در اتحادیه ثبت نمی‌شود.»

آمارهای متناقض
طلایی با تاکید بر اینکه در سال گذشته رقمی بالغ بر 100 میلیون دلار صادرات نرم‌افزار را در اتحادیه ثبت کردیم، مدعی شد:«این رقم نسبت به سال گذشته که 75 میلیون دلار بود، افزایش چشمگیری را نشان می‌دهد و قصد داریم طبق برنامه‌ این رقم را در سال 91 به عدد 150 میلیون دلار صادرات نرم‌افزار افزایش دهیم.»
سازمان توسعه و تجارت ایران رقم صادرات تمامی اقلام فناوری اطلاعات را 100 میلیون دلار در سال 90 اعلام کرده است؛ اقلامی که علاوه بر نرم‌افزار،‌ لوح‌های فشرده،‌ قطعات رایانه‌ای همچون کیبورد، چاپگر، ماوس، ماژول‌های نمایشگرها و... را شامل می‌شود. این در حالی است که ایران در زمینه تولید لوح‌های فشرده به عنوان یکی از اقلام فناوری اطلاعات نه‌تنها پاسخگوی بازارهای داخلی است بلکه به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده لوح‌های فشرده در سطح منطقه نیز حرف اول را می‌زند. آنچنان که آمارها در سال 90 رقم چهار میلیون دلاری صادرات لوح‌های فشرده به کشورهای ترکیه، تایلند، سنگاپور و امارات را نشان می‌دهد.
همچنین در سال گذشته طبق آمار منتشرشده از سوی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تنها در زمینه صادرات تلفن همراه به کشور امارات حدود یک میلیون و 153 هزار و 680 دلار ارز وارد کشور شده است. این رقم به همراه میزان صادرات کیبورد، چاپگر، ماوس، کیس رایانه و ماژول‌های نمایشگر و میزان صادرات لوح‌های فشرده بالغ بر پنج میلیون و 317 هزار و 70 دلار می‌شود.
بدین ترتیب حداقل پنج درصد آمار صادرات حوزه  ICT به این اقلام اختصاص دارد که این مساله با آمارهای اعلام‌شده در تناقض است.

نرم‌افزار، قلبی که در سکوت می‌تپد
در شرایطی که کشور در حوزه سخت‌افزار موضع انفعالی به خود گرفته و تقریبا یک مصرف‌کننده صرف به ‌شمار می‌رود، مهندسان نرم‌افزاری کشور به دلیل ماهیت دانش‌بنیان خود و عدم نیاز به سرمایه‌گذاری‌های هنگفت، بیشترین فعالیت و تولیدات را در صنعت ICT در کشور داشته‌اند و به عنوان قلب تپنده اما خاموش این صنعت به حیات خود ادامه می‌دهند و طبیعتا حجم بیشتری از صادرات این عرصه را به خود اختصاص می‌دهند اما آمار و اطلاعات مبهم و عدم انتشار جزییات مانع از ایجاد اطمینان خاطر در میان فعالان این صنف شده است.
طلایی با بیان اینکه آماری از میزان صادرات نرم‌افزار تلفن همراه در اختیار نداریم،‌ گفت:«از 100 میلیون دلار صادرات نرم‌افزار ایران، 70 درصد به بسته‌های نرم‌افزاری و 30 درصد به نرم‌افزارهای کاربردی تعلق دارد که به سفارش مشتری تولید شده و صادر می‌شوند.»
بسته‌های نرم‌افزاری موضوعات آموزشی،‌ گیم، ادبی، اسلامی و... را شامل می‌شود و در همین حال هیچ آمار مشخصی از میزان صادرات هر یک از این کالاها و مقصد صدورشان در دست نیست.

حذف جوایز صادراتی
جوایز صادراتی از سال 88 به بعد برداشته شده است؛ جوایزی که اعضای صنف آن را دلیلی برای ارائه آمارهای نجومی می‌پنداشتند اما اکنون با حذف این مشوق صادراتی همچنان آمارهای مناقشه‌برانگیزی وجود دارد. طلایی در خصوص تسهیلاتی که در غیاب جوایز صادراتی انگیزه‌ساز صادرکنندگان نرم‌افزار باشد، گفت:«از مشوق‌های غیرمستقیم مانند حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی از طریق پذیرش و اعزام هیات‌ها به آن نمایشگاه‌ها استفاده خواهیم کرد.»