برجی که دیگر مخابراتی نیست

سپیده اشرفی-آنچه که یکی از طراحان از سابقه آن زمان عنوان می‌کند این است که بارها و بارها استفاده‌های مخابراتی از برج دچار دست‌انداز شده و هر بار سازمانی که در برخی موارد خود برج میلاد بود، این کار را با مشکل مواجه می‌کرد. برج میلاد بعد از افتتاح به عنوان یکی از ششمین برج‌های مخابراتی بلند دنیا که البته هزینه‌های گزافی برای ساخت دکل آنتن آن صورت گرفته، همیشه در مورد استفاده از بخش مخابراتی آن بحث‌های زیادی مطرح بود. اما آنچه که این سازه را در بخش مخابرات بیش از قبل زیر ذره‌بین برد، نبود استفاده درست مخابراتی با وجود توافق قبلی بود. دکل آنتن برج میلاد، در چهار قسمت طراحی و ساخته شده است که قسمت زیرین، محل نصب آنتن‌های مخابراتی کاربران عمومی بوده و سه قسمت فوقانی به آنتن تلویزیونی آنالوگ و دیجیتال اختصاص داده شده است. ساختن سازه‌ای فولادی با ارتفاع 120 متر که در پایین‌ترین قسمت یک 16 ضلعی به قطر شش متر و در بالاترین قسمت به یک مربع 60 سانتی‌متری تبدیل می‌شود و از 360 هزار قطعه فولاد، پیچ و مهره ساخته شده و وزن تقریبی آن 350 تن است، این مساله را تایید می‌کند که استفاده از چنین بنایی با دکلی 120متری تنها برای استفاده از دیتاسنتر یا استفاده‌های جزیی نیست. در عین حال، مدیرکل روابط عمومی شرکت مخابرات ایران بیان می‌کند در حال حاضر، تغییراتی که در سیستم‌های مخابراتی ایجاد شده کارکردهای مستقل مخابراتی ندارد و می‌توان از آن به عنوان جنبه توریستی بهره برد.
مخابرات: برج میلاد مخابراتی نیست!
بنا بر اظهارات مدیر روابط عمومی شرکت مخابرات ایران برج میلاد و برج‌های شبیه آن‌که معروف به برج مخابراتی است کارکرد زیادی ندارند؛ چراکه در گذشته که سیستم‌ها مایکروویو بود، معمولا نصب آنتن روی برج‌ها به توسعه ارتباطات کمک می‌کرد اما در حال حاضر، تغییراتی که در سیستم‌های مخابراتی ایجاد شده کارکردهای مستقل مخابراتی ندارد اما می‌توان از آن حداکثر استفاده را کرد. داوود زارعیان بیان می‌کند که از جمله استفاده‌های مخابراتی از این برج‌ها استفاده از طبقه زیرین آن به عنوان دیتا سنتر بوده که کاربردی عادی است و باید تاکید کرد که برج میلاد یا هر برجی دیگر مشابه آن خیلی کارکرد مخابراتی ندارد. آنچه زارعیان به آن اشاره می‌کند این است که هدف اصلی ساخت برج میلاد مخابراتی نبوده و با کارکردهای توریستی نمادی شهری دارد. به گفته او 15 سال قبل به نحوی بود این برج‌ها کارکرد بیشتری داشت اما با تغییر فناوری آنتن‌های مخابراتی و نصب آنتن‌های بهتر، استفاده مخابراتی از این برج‌ها توجیه‌پذیر نیست. در مقابل امیر باطنی از طراحان سیستم‌های مخابراتی برج میلاد بر این عقیده است که متهم ردیف اول در نبود استفاده درست مخابراتی از برج میلاد ضعف مدیریتی در برج و یادمان سازه است. او به برخی مسایلی که چهارسال قبل در همین رابطه روی داد اشاره کرده و می‌گوید: «مجموعه برج و بحث‌های استفاده VHF و UHF از آن به چهار سال قبل مربوط می‌شود که در کار برخی کاربران به دلیل نصب غیراصولی و رعایت نکردن برخی پارامترها تداخل ایجاد شده بود که در نهایت مقرر شد سازمان تنظیم مقررات به عنوان رگولاتور کشور این مساله را بررسی و کنترل کند. به گفته او با بررسی فضای فرکانسی کل مجموعه برج میلاد، در نهایت بخش مخابراتی برج و تجهیزات اورژانس و برخی دیگر از سازمان‌ها مثل هلال‌احمر پلمب و بحث‌های مخابراتی آنها منتفی شد. مورد دیگری که باطنی به آن اشاره می‌کند این است که در آن زمان چندین بار تیپ‌های متعددی از ساورگولاتوری انجام شد تا در چارچوب مشخصی، کمیته‌ای فنی متشکل از نماینده‌های برج میلاد، صدا و سیما و رگولاتوری تشکیل شود و میزان استفاده کاربران از برج میلاد را بر اساس فنی بررسی کرده و اجازه فعالیت به آنها داده شود. این کارشناس ارشد مخابرات تاکید می‌کند که در آن زمان موافقت اصولی برای استفاده مخابراتی از برج میلاد گرفته شد و سند آن نیز همچنان در برج میلاد موجود است. البته این گفته باطنی برخی از صحبت‌های بخش مخابرات را یادآور می‌شود که به‌تازگی اعلام کردند استفاده از برج‌هایی مثل میلاد نباید صرفا برای مخابرات باشد و جالب‌تر آنکه مدعی شده‌اند برج میلاد از ابتدا نیز برای استفاده مخابراتی ساخته نشده است. باطنی در ادامه به این نکته اشاره می‌کند که در حال حاضر استفاده مخابراتی از برج میلاد به صورت BOT است یعنی به گونه‌ای است که یک شرکت کل مجموعه را تحویل گرفته و به عنوان ارایه‌دهنده به دیگر کاربران خدمات می‌دهد که این نوع استفاده مخابراتی از برج میلاد نیز، با ورود به هیات‌مدیره برج مسکوت مانده و منوط به کارشناسی رسمی دادگستری شد. بنا بر اظهارات باطنی برج میلاد به دلیل نبود مدیریت درست برای استفاده مخابراتی از برج، حدود یک میلیارد تومان از این کار متضرر شد که باید این ضرر به بسیاری از سازمان‌هایی که از بخش مخابراتی برج استفاده می‌کردند، پرداخت شود. به گفته او در آن زمان باید یک زمان‌بندی برای کاربرانی که خدمات می‌گرفتند تعیین می‌شد تا این کاربران بعد از گرفتن مجوز و نصب آنتن مرکزی، برای خدمات‌دهی جذب شوند و کل تعهدات برج به رگولاتوری به این صورت عملی شود که با وجود پیگیری‌های صورت‌گرفته، منجر به کار منسجم و اصولی نشد. این طراح سیستم‌های مخابراتی برج میلاد تاکید می‌کند که هزینه‌های بیت‌المال در حال از بین رفتن است و بسیاری از سازمان‌هایی که از برج میلاد خدمات می‌گیرند دچار مشکل شده‌اند. یکی دیگر از معضلات پیش روی برج میلاد که باطنی به آن اشاره می‌کند، نبود روندی اصولی در دادن خدمات به کاربران از سوی برج میلاد است که به گفته او بر اساس پارامترهای خاص در تکنیک‌های ارتباطی نبوده و نوع آنتن و نصب تجهیزات و تیونینگ آن مناسب نیست.
برج میلاد و احتمال پلمب شدن
نکته قابل توجه در اظهارات کارشناس برج میلاد این است که با توجه به نبود ساختار و نظام جامع و کامل برای ارایه خدمات مخابراتی، اگر وضع به همین صورت ادامه پیدا کند، برج میلاد با معضلاتی مثل پلمب شدن روبه‌رو خواهد شد. البته صحبت‌های مدیر روابط عمومی شرکت مخابرات ایران نیز بر این امر دلالت دارد که سیستم‌های به‌کاررفته در برج میلاد با تجهیزات امروزی چندان کاربردی ندارد و تنها می‌توان از بخش‌های زیرین برج به عنوان دیتاسنتر استفاده کرد. در این راستا پرسشی که مطرح می‌شود این است که در صورت استفاده‌های حداقلی از بخش مخابراتی برج میلاد، هزینه‌های گزافی که برای ساخت بخش مخابرات این برج صورت گرفته به کجا می‌رود و اصولا چه دلیلی برای ساخت چنین دکلی در برج دارد، آن هم در شرایطی که به گفته مخابراتی‌ها دیگر با نیازهای روز، استفاده از برج‌هایی مثل میلاد کاربرد ندارد. باطنی در این رابطه می‌گوید: این گفته را که سیستم‌های مخابراتی برج با تجهیزات روز چندان کاربردی ندارد قبول ندارم چرا که در حال حاضر در شرایطی هستیم که شبکه‌های وایمکس بی‌سیم بوده و شرایط استفاده از آن به زیرساخت یک مجموعه ارتباطی ندارد. به گفته او توسعه شبکه موبایل و باند پهن آن یا حتی ارتباط بین BTS و موبایل از طریق لینک‌های مایکروویو است و تمامی سازمان‌های امدادی در کشور از همین طریق خدمات‌رسانی می‌کنند. نکته مهم اینکه برج میلاد به دلیل مقاوم بودن در مقابل زلزله تا هشت ریشتر می‌تواند بهترین پایگاه مدیریت بحران کشور باشد که به گفته او نگاه جامعی به آن نشده است.
سازه توریستی یا مخابراتی؟
بخش درآمدزایی از کنار خدمات مخابراتی یکی دیگر از مواردی است که به نظر می‌رسد، مجموعه برج میلاد چندان تمایلی به آن نشان نداده‌اند و این در حالی است که به گفته باطنی برج میلاد می‌تواند 60 درصد درآمدهای خود را از طریق بخش مخابراتی داشته باشد. به گفته او پیش از این طراحان سیستم‌های مخابراتی برج میلاد پیشنهاد کرده بودند که برج میلاد به عنوان یک پیک مرکزی و آنتن VHF سانترال باشد که تمام کاربرانی که خدمات می‌گیرند در قالب استفاده از این پیک مرکزی فعالیت کنند چرا که این مساله در دیگر برج‌های مخابراتی نیز صورت می‌گیرد. اما برج میلاد با جزیره‌ای عمل کردن، سقف استفاده کاربران را محدودتر کرده و نبود برنامه درست از سوی مدیریت برج، سبب شده که تنها حدود پنج درصد از برج میلاد استفاده مخابراتی شود و این در حالی است که برج میلاد یکی از اهداف خود در ابتدای ساخت را استفاده مخابراتی قرار داده بود. هرچند سابقه نشان داده که معمولا چنین هزینه‌هایی بدون هیچ پرسشی به سمتی دیگر هدایت می‌شود اما این نکته بیش از پیش مورد توجه قرار می‌گیرد که برج میلاد به عنوان یکی از شش برج مخابراتی دنیا می‌توانست به عنوان الگویی برای توسعه بخش مخابرات از طریق چنین سیستم‌هایی مورد توجه قرار گیرد که با روند فعلی ممکن است جمله مدیر روابط عمومی مخابرات محقق شده و به عنوان نمادی توریستی مورد توجه قرار گیرد، آن هم نمادی که هزاران برابر بیشتر از یک برج برای بخش مخابرات آن هزینه شده است.