به گزارش روابط عمومی سازمان نصر، متن پیام مهندس سیدحسن هاشمی به این شرح است:
با یاد او که هر چه داریم از اوست
دومین سالی است که 22 تیرماه، روز فناوری اطلاعات را گرامی میداریم و به بهانه داشتن یک روز در تقویم رسمی کشور، به خود میبالیم؛ اما من به عنوان رئیس سازمانی که بزرگترین و فراگیرترین تشکل بخش خصوصی صنعت فاوا در ایران است و بیش از 20 هزار عضو حقیقی و حقوقی در سراسر کشور را تحت پوشش دارد، اجازه میخواهم کمی خاطرتان را مکدر کنم؛ به این دلیل که بهتر است همین امروز با صدای سوت قطار پرشتاب توسعه فناوری اطلاعات از خواب غفلت بیدار شویم، به جای آنکه در آینده، حسرت از دست رفتن فرصت طلایی امروز را بخوریم.
راه دوری نمیروم و به جای آن که از سیلیکونولی در سانفرانسیسکو صحبت کنم، سیری در همین محدوده جغرافیایی خودمان خواهم داشت.
میخواهم از کشورهای منطقه مِنا بگویم؛ یعنی همین خاورمیانه خودمان و شمال آفریقا، که در ناخودآگاه ذهنی ما به عنوان مناطقی جهان سومی و غریبه با فناوری ثبت شده، اما با رصد برنامههای برخی کشورهای حاضر در آن، روی این تصور ذهنی ما خط قرمز کشیده خواهد شد. طبق گزارش اخیر معاونت بررسیهای اقتصادی اتاق ایران و به استناد مراجع بینالمللی، منطقه منا با 6.7 درصد از جمعیت جهان، 3.8 درصد اقتصاد جهانی را در اختیار دارد و اگر چه در سال 2000، ما قدرت اول این منطقه در حوزه تولید ناخالص ملی بودیم، اما در سال 2022 عربستان، امارات و مصر از ما پیشی گرفتند و جایگاه ما بهتر از رتبه چهارم نشد.
اگر نگاهمان را جزئیتر کرده و از وضعیت اقتصاد کلان، به سمت اقتصاد دیجیتال و فناوری اطلاعات حرکت کنیم هم، نه تنها با نتایج بهتری مواجه نمیشویم، بلکه نگرانیهایمان بیشتر میشود. تا سال 2030 یعنی کمتر از 7 سال دیگر، حدود 2 درصد از کل تولیدات هوش مصنوعی جهان متعلق به منطقه منا خواهد بود، با عددی معادل 320 میلیارد دلار، که پتانسیل بسیار بالای این فناوری را نشان میدهد. اماراتیها تا آن سال، 13.6 درصد از تولید ناخالص ملیشان را با اتکا به هوش مصنوعی تولید خواهند کرد، عربستانیها 12.4 درصد و کشورهای بحرین، کویت، عمان و قطر 8.2 درصد. بماند که کمی دورتر و در کشور چین نیز قرار است تا سال 2030، بیش از 26 درصد تولید ناخالص ملیشان متکی به هوش مصنوعی باشد.
اما وضعیت ما چگونه است؟ در حال حاضر به سند توسعه هوش مصنوعی امید بستهایم تا در صورت محقق شدن، در سال 1410 جزو 10 کشور برتر جهان در حوزه هوش مصنوعی باشیم و سهم این فناوری نوین از تولید ناخالص ملی ما به 12 درصد برسد. با این وجود اجازه بدهید کمی نگران محقق شدن این سند باشیم؛ به این دلایل که:
چطور میشود از داشتن برنامه در حوزه اقتصاد دیجیتال حرف زد اما ویژگی کلیدی «بینالمللی بودن صنعت فاوا» را نادیده گرفت و تصور کرد میشود این صنعت جهانی را نیز مانند خودروسازی، بومی کرد؛ و در نهایت بعد از 40 سال، ناگزیر به تصویب قانون واردات خودروهای کارکرده باشیم.
چطور میشود که کشوری مانند قطر، با مساحتی کمتر از استان تهران، بسترهای متعدد فیزیکی و حمایتی برای جذب نخبگان ایرانی صنعت آیتی فراهم میکند اما در کشور خودمان با وجود اینکه دستگاههای اجرایی، هزاران هکتار املاک بلااستفاده دارند، برای تامین نیازهای زیرساختی فناوران و دانشبنیانها چندان پای کار نیستند و برخی شان نیز در گریز از مولدسازی با هم مسابقه میدهند.
این حرفها و گلایهها، هرگز به معنای نادیده گرفتن توان داخلی و ظرفیتهای بومی نیست که اگر چنین بود، اصلا نه سازمانی به نام نظام صنفی رایانهای وجود داشت و نه تلاشی برای حمایت از فناوران داخلی. اما واقعیتهای این صنعت را هم نمیشود نادیده گرفت و از مشکلات کلان آن دم نزد.
من و همکارانم که دلمان در این آب و خاک ریشه دوانده، به اصلاح برخی باورها و فرآیندها باور داریم و تاکید میکنیم که توسعه کشور، نیازمند رشد و توسعه متوازن همه اجزای آن است و رشد صنعت فناوری اطلاعات نیز به رشد دیگر اجزا، وابسته است.
نمیشود مرکز داده داشت اما صنعت برق کشور، امکان پشتیبانی از آن را نداشته باشد و مدام نگران قطعی برق باشیم. نمیشود به فکر طراحی اپلیکیشنهای بینالمللی بود اما یک میلیارد گوشی تلفن IOS فعال در جهان را نادیده گرفت و با ممنوعیت استفاده از محصولات جدید آیفون در کشور مواجه بود. نمیشود سند توسعه هوش مصنوعی تدوین کرد اما در حوزه جیپییو، مشکلات ابتدایی را پیش رو داشت.
جان کلام اینکه، ما فعالان بخش خصوصی، اگر نه بیشتر، اما کمتر از مسئولان، دلسوز ایران عزیزمان نیستیم و روح و جانمان با آن عجین شده است؛ پس همچنان به آینده روشن و تحقق ایران دیجیتال امید داریم و برای رسیدن به آن تلاش میکنیم.
نکته پایانی، اشاره به پیشنهادی است که در مراسم بزرگداشت روز فناوری اطلاعات، در حضور رئیس محترم مجلس شورای اسلامی و وزیر محترم ارتباطات مطرح کردم. اگر میخواهیم هدفگذاری لایحه برنامه هفتم توسعه برای رسیدن سهم اقتصاد دیجیتال به 15 درصد تولید ناخالص ملی محقق شود، تنها راه آن، مشارکت و سرمایهگذاری بخش خصوصی است و غیر از این راه دیگری وجود ندارد. اگر هم قرار است بخش خصوصی کشور چند صد هزار میلیارد تومان در این صنعت سرمایهگذاری کند، باید رویکرد تعاملی از سوی دولت و حاکمیت را احساس کند و بداند که حرفش شنیده میشود. امیدوارم با استقبالی که از سوی رئیس محترم مجلس صورت گرفت، بتوانیم مسئولیت سازمان نصر برای اجرای لایه سوم اقتصاد دیجیتال را در برنامه هفتم توسعه تثبیت و بستر حضور قدرتمند بخش خصوصی برای رشد این اقتصاد نوپا را هموار کنیم.
به امید روزهای خوب برای صنعت فناوری اطلاعات ایران عزیز