وقتی موبایل عامل توسعه می‌شود

این یافته‌های جدید شرکت GSMA، عرضه‌کننده اپراتورهای تلفن همراه در سطح جهان و برگزارکننده کنگره جهانی موبایل در بارسلونای اسپانیا است. بنا به گفته وب‌سایت eweek یافته‌های پژوهشی جدید جی‌اس‌ام‌آی نشان می‌دهد رشد صنعت تلفن همراه تا سال ۲۰۱۵ بیش از دو میلیون فرصت شغلی ایجاد خواهد کرد و تعداد افراد شاغل در این صنعت را از هشت میلیون نفر در حال حاضر به ۱۰ میلیون نفر افزایش خواهد داد. جی‌اس‌ام‌آی پیش‌بینی کرده است که مشترکان تلفن همراه تا سال ۲۰۱۵ به بیش از 6/4 میلیارد نفر خواهند رسید و حدود 7/2 تریلیون دلار از بودجه‌های عمومی در سراسر جهان به صنعت تلفن همراه سرازیر خواهد شد. بنا بر این گزارش صنعت ارتباطات همراه علاوه بر تاثیراتی که بر اقتصادهای جهانی دارد، از جمله عوامل مهم در رشد اقتصادهای محلی نیز به شمار می‌رود. بانک جهانی در یکی از گزارش‌های خود اعلام کرده است که افزایش ۱۰ درصدی ضریب نفوذ تلفن همراه در کشورهای توسعه‌یافته باعث رشد 6/0 درصدی تولید ناخالص داخلی آنها می‌شود. اما افزایش ۱۰ درصدی ضریب فناوری‌های همراه در کشورهای در حال توسعه رشد ۸۱ درصدی تولید ناخالص آنها را در پی دارد. در کشورهایی که از نظر درآمدی در رده متوسط یا فقیر قرار می‌گیرند، این مقدار افزایش در ضریب نفوذ اینترنت به رشد 4/1 درصدی تولید ناخالص داخلی آنها منجر می‌شود. در ایران باید گفت که اپراتورهای تلفن همراه ایران به جز ایرانسل هنوز نتایج فعالیت خود را منتشر نکرده‌اند. ایرانسل در گزارشی از فعالیت خود اعلام کرد که ۴۴ درصد سهم بازار این کشور را در اختیار دارد. بقیه بازار تلفن همراه ایران از چهار اپراتور دیگر تشکیل شده است که شامل همراه اول، تالیا و دو اپراتور منطقه‌ای اسپادان و کیش است که گزارشی از روند فعالیت خود ارایه نداده‌اند. در پایان سال ۲۰۱0 بیش از 70 میلیون مشترک تلفن همراه با ضریب نفوذ ۹۱ درصد در کشور وجود داشت و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۱۵ متوسط رشد سالانه ایران 4/8 درصد باشد که مجموع مشترکان تلفن همراه آن را به ۱۰۱ میلیون نفر معادل ضریب نفوذ ۱۲۸ درصد خواهد رساند. از این رو متوسط درآمد اپراتورهای تلفن همراه کشور از هر مشترک در سال ۲۰۱۰ به صورت ترکیبی هشت دلار بوده است که در طول سال ثابت باقی ماند. در پنج سال گذشته بازار ارتباطات همراه در گستره جهانی به میزان2/3 میلیارد توسعه داشته و اکنون با برخورداری از 4/5 میلیارد مشترک در ۲۲۴ کشور دنیا سالانه نرخ رشد ۱۴۶ درصد را تجربه کرده که در این میان، بیشتر رشد بازار ارتباطات همراه در بازار کشورهای در حال توسعه نظیر ایران بوده است. روند رشد توسعه صنعت ارتباطات همراه در عرصه ملی نیز مستثنا از روند بین‌المللی نیست. ایران در پنج سال گذشته در این حوزه رشد قابل توجهی را تجربه کرده و تعداد مشترکان تلفن همراه از ۱۵ میلیون در پایان سال۱۳۸۴، به ۷۳ میلیون در پایان سال۱۳۸۹ رسیده است، از این رو تعداد مشترکان تلفن همراه چه در عرصه جهانی و چه در عرصه ملی بر تعداد مشترکان تلفن ثابت پیشی گرفته است. این در حالی است که هم اکنون ضریب نفوذ تلفن همراه در جهان به مرز ۷۹ درصد رسیده است. این ضریب در بازارهای در حال توسعه نظیر چین، هند، ایران و غیره از سرعت رشد بالاتری برخوردار است ولی رشد این ضریب در بازارهای در حال توسعه نظیر کشورهای اروپایی متوقف شده است و می‌توان گفت چشم‌انداز بازار ارتباطات همراه بیانگر وجود فرصت‌های بیشتر رشد در بازارهای کشورهای در حال توسعه است. در این میان نکته قابل توجه اظهارات مدیرکل روابط عمومی شرکت مخابرات ایران است که بیان می‌کند متوسط درآمد ماهانه هر خط تلفن همراه به ۹ الی ۱۱هزار تومان و تلفن ثابت به شش هزار تومان در ماه رسیده است. در واقع هزینه نگهداری هر خط تلفن ثابت برای مخابرات هفت تومان است این در حالی است که هزینه هر پالس مکالمه این نوع خط ۴۴ ریال محاسبه می‌شود. به همین دلیل تلفن همراه همیشه برای مخابرات سودده بوده اما این شرایط برای تلفن ثابت وجود ندارد. چندی پیش مسوولان مخابراتی اعلام کردند که تعداد خطوط تلفن همراه در کشور سه برابر تلفن ثابت است و ایران دوبرابر میانگین جهانی تلفن ثابت را دارد. اما بهتر است نگاهی هم به درآمد اپراتور شرکت مخابرات- ارتباطات سیار یا همان همراه اول- بیندازیم. بنا بر اظهارات مسوولان این اپراتور بالغ بر ۱۲۰ نفر از مشترکان دایمی همراه اول در هر ماه بیش از یک میلیون تومان بابت مکالمات و استفاده موبایل خود می‌پردازند. آمار کلی نشان می‌دهد که سال گذشته هفت میلیارد تومان و امسال هفت میلیارد تومان از محل خطوط تلفن همراه برای شرکت ارتباطات سیار رشد درآمد وجود داشته که این رقم برای استفاده از اینترنت موبایل – GPRS – نیز سال قبل پنج میلیارد تومان و امسال ۱۴ میلیارد تومان بوده است. در این میان سهم اپراتور دوم تلفن همراه _ ایرانسل _ نیز چشمگیر بوده است؛ به نحوی که درآمد اجرای پروژه ایرانسل برای دولت در طول چهار سال گذشته به بیش از پنج هزار میلیارد تومان رسیده است. این سوددهی درآمدی برای دولت براساس واریز فقط 28 درصد درآمدها به خزانه دولت است. تمامی آمار و ارقام‌های بیان‌شده حاکی از رشد ضریب نفوذ تلفن همراه و به خصوص استفاده از خدمات ارزش افزوده است. از این رو ایران توانسته در منطقه به دلیل حجم بالای تراکنش‌های مالی و همچنین ضریب نفوذ تلفن همراه جایگاه مناسبی را به لحاظ توسعه‌ای به دست آورد.