به گزارش عصر ارتباط، پس از گذشت اولین دهه بهمن‌ماه، در شرایطی که قرار بود طرح شبنم طبق زمانبندیهای صورت‌گرفته از تاریخ اول این ماه در بازار کالاهایی همچون رایانه و تجهیزات آن، لوازم خانگی، تجهیزات پزشکی و لوازم آرایشی و بهداشتی اجرا شود، هفته گذشته شورای اصناف کشور رسما اعلام کرد اجرای این طرح در بازار متوقف شده است.
بلافاصله پس از انتشار این خبر، مسوولان وزارت صنعت، معدن و تجارت و همچنین ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، ضمن تکذیب توقف این طرح، قاطعانه اظهار کردند که شبنم طبق زمانبندیهای صورت‌گرفته اجرا خواهد شد؛ با این تفاوت که بازرسی‌های ضربتی در بازار و فرآیند جمع‌آوری کالاهای بدون کد دوبعدی به اول اردیبهشت سال بعد موکول شده است.
از سوی دیگر چند هفته پیش از انتشار این اخبار، نمایندگان صنف رایانه نیز طی مکاتبات و جلساتی مستمر با کارگروه فنی سامانه شبنم، مصرانه خواسته بودند اجرای این طرح در بازار IT به تعویق بیفتد.
به زعم این کارشناسان، شبنم برای فراگیر شدن نیازمند بازنگری‌های تخصصی است و بدون شک اجرای شتابزده آن در بازار ملتهب رایانه می‌تواند نتایج جبران ناپذیری در پی داشته باشد.
تذکرهایی که جدی خواهد شد
در فاز اول اجرایی شبنم که قرار بود از ابتدای بهمن‌ماه اجرایی شود، درج کد رهگیری دوبعدی روی چهارگروه کالای وارداتی اجباری الزامی شده بود؛ به طوری که از تاریخ اعلام‌شده به بعد در صورتی که هر قلم از این کالاها فاقد کد دوبعدی شبنم باشند قاچاق محسوب شده و بازرسان نهادهای ناظر می‌توانند طبق قانون با فروشندگان متخلف برخورد کنند.
در بخش رایانه نیز چهار قلم کالا شامل انواع چاپگر، لپ‌تاپ، مانیتور، جوهر و تونر چاپگر در برنامه اولیه شبکه بازرسی و نظارت مردمی قرار می‌گیرند که با توجه به فرصت داده‌شده، قرار بر این است که بازرسان کارگروه فنی سامانه شبنم هنگام برخورد با کالاهای بدون بارکد در بازار تنها به فروشندگان خاطی تذکر دهند اما از تاریخ اول اردیبهشت‌ماه به بعد این برخوردها کاملا جدی خواهد شد.
محمود اعلایی مدیرعامل شرکت خدمات انفورماتیک راهبر با اشاره به اینکه توقف صدور کد شبنم به هیچ عنوان صحت ندارد، گفت: طبق درخواست شورای اصناف و تشکل‌های صنفی همچون رایانه، فرآیند جمع‌آوری کالاهای بدون کد دوبعدی شبنم از بازار فعلا متوقف شده و از ماه دوم سال 91 طبق برنامه این طرح اجرا می‌شود.
اعلایی دلایل شورای اصناف برای توقف اجرای شبنم را رد کرد و ادامه داد:برخلاف اظهار نظر آنها هم‌اکنون زیرساخت‌های لازم برای فراگیر شدن شبنم وجود دارد، به طوری که تاکنون نزدیک به 20 میلیون برچسب دوبعدی از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت صادر شده است.
به دنبال بازتاب این اخبار از سوی مدیران خدمات انفورماتیک راهبر، محمدصادق مفتح معاون توسعه فناوری اطلاعات و تجارت الکترونیکی وزارت صنعت، معدن و تجارت، ضمن رد شایعات مبنی بر توقف شبنم در چهارگروه کالایی گفت: تصمیمی به منظور توقف یا به تاخیر انداختن این طرح در نظر گرفته نشده؛ هدف اصلی شبنم مقابله با ورود کالاهای بی‌کیفیت و جعلی است و بنابراین این وزارتخانه هیچ تصمیمی برای تعویق آن در بازار ندارد.
مفتح ادامه داد: هر گونه تغییر سیاست در این باره باید از سوی ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز اخذ شود. در واقع این ارگان به عنوان مرجع تصمیم‌گیری در این طرح محسوب می‌شود و تاکنون هیچ خبری مبنی بر توقف این طرح اعلام نکرده است.
صنف رایانه آماده همکاری است
سیامک پیربابایی، رئیس کمیسیون سخت‌افزار سازمان نظام صنفی رایانه‌ای تهران که به عنوان یکی از اعضای کارگروه فنی سامانه شبنم، مواضع صنف رایانه در این خصوص را دنبال می‌کند، با اشاره به موافقت‌های صورت‌گرفته برای تعویق اجرای طرح گفت: از همان ابتدا هم نظر نمایندگان صنف فاوا بر این بود که شبنم برای اینکه بتواند نتایج مطلوبی حاصل کند نیازمند تحلیل‌های کارشناسی و تخصصی است تا چالش‌ها و فرصت‌های آن شناسایی شود.
پیربابایی با بیان اینکه کارگروه فنی شبنم ترکیب کاملی از نمایندگان وزارت صنعت، معدن و تجارت، سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، موسسه استاندارد، مجمع عالی واردات، ستاد مبارزه با قاچاق کالا، گمرک و شورای اصناف دارد، ادامه داد: با بررسی‌هایی که این کارگروه در زمینه شبنم انجام داده و همچنین درخواست نمایندگان صنف رایانه برای تعویق آن، قرار شد در زمان کافی، شرایط اجرای این طرح و برخی ابهامات آن تحلیل شود.
او رویکرد کارگروه نسبت به نظرات کارشناسی صنف رایانه را مثبت خواند و گفت: طی مدتی که گذشت، کارگروه با پیشنهادات صنفی، برخوردی مثبت داشته و ما امیدواریم در این فرصت بتوانیم شبنم را آسیب‌شناسی کنیم. در واقع اعضای صنف رایانه بر این باورند که وزارت صنعت، معدن و تجارت دنبال ایجاد تنش در بازار نیست و قصد دارد به کمک شبنم فعالیت مثبتی انجام دهد.
به گفته پیربابابی، طرح شبکه بازرسی مردمی اگر با در نظر گرفتن تمام جوانب بازار درست اجرا شود، کمک بزرگی به مصرف‌کنندگان می‌کند. بر اساس بازبینی‌های صورت‌گرفته، اشکال موجود در واقع به نوع انتخاب کالاهای IT و نحوه اجرای طرح بازمی‌گردد.
او در خصوص برخی مشکلات این طرح ادامه داد: برچسب شبنم ارتباط مستقیمی با سریال کالا دارد که دو کالای انتخاب‌شده رایانه برای این طرح مانند تونر فاقد شماره سریال است. علاوه بر این شبنم قرار است اصالت کالا را تبیین کند اما در نحوه اعطای این برچسب‌ها هیچ معیاری برای تعیین اصالت وجود ندارد. بدون شک در صورتی که این موارد حل شوند در سریع‌ترین زمان شبنم قابل اجرا خواهد بود.
